Народність, така велика, така багата змістом та життєвими силами, не знищеними століттями насильницького гноблення, не може бути доведена до небуття гнітом і заборонами.

Усі ці утиски можуть лише затримати її розвиток, але не більше, і, кінець кінцем, вона не може не взяти свого.

Факти останнього часу утверджують у непорушному переконанні, що широкий і всебічний розвиток української народності — лише питання часу, мабуть — дуже недалекого часу.

(Михайло Грушевський, Нариси історії українського народу, 1904/2013)

ІСТОРИКИ І ВІЙНА

​CFP: 1920 rok: kontynuacja czy zmiana? z cyklu: „Architektura w mieście, architektura dla miasta”

CFP: 1920 rok: kontynuacja czy zmiana?

z cyklu: „Architektura w mieście, architektura dla miasta” (4)

Celem konferencji jest próba odpowiedzi na pytanie o ciągłość i zmianę w dziedzinie przemian przestrzeni miast. Dość powszechnie w historiografii uznaje się, że pierwsza wojna światowa i okres wybijania się na niepodległość państw postimperialnych (lata 1918‒1923) stanowił wielki przełom. Kwestią bezdyskusyjną pozostaje jego znaczenie polityczne (zmiany granic i elit rządzących w Europie Środkowej i Środkowo-Wschodniej), jednak jeśli spojrzeć na przemiany w miastach, to są one również uwarunkowane procesami długotrwałymi, mającymi swe źródło głęboko w XIX w. Do takich zaliczyć można przemiany modelu gospodarczego (ustępujący leseferyzm i wzrost znaczenia etatyzmu; przechodzenie od wolnej wymiany dóbr do tworzenia oddzielnych stref celnych), politycznego (myślenie o terytorium w kategoriach narodowych, wykluczających pewne wspólnoty, rozdrobnienie sceny politycznej w państwach demokratycznych), a w końcu i zmiany kulturowe (przemiany gustu estetycznego, popularyzacja myślenia w kategoriach higieny społecznej i in.). Z drugiej strony przemiany architektury i przestrzeni miast A.D. 1920 (i w następnych latach), szczególnie nowych, takich jak Gdynia, postrzegane były zdecydowanie jako przełom i tak też należy na to patrzeć.

Celem konferencji jest próba odpowiedzi na pytanie o ciągłość i zmiany w dwóch okresach w historii naszego regionu: końcowych dekadach XIX w. do 1914 r. (tzw. Belle Époque) oraz okresie międzywojennym do 1939 r. Chcemy szukać odpowiedzi na takie pytania:

- na ile zmieniły się uwarunkowania rozwoju miast w obu tych okresach (gospodarcze, społeczne, kulturowe)?

- jakie podobieństwa i kontynuacje widać w ideach planowania miasta i architektury oraz jaki wpływ na to mogły mieć przemiany społeczne, w tym emancypacja kobiet?

- na ile modernizm i styl międzynarodowy wyrasta z XIX w., a na ile się od niego odcina i czy to odcinanie się jest zabiegiem retorycznym, czy rzeczywistą praktyką?

Zapraszamy historyków, historyków sztuki, historyków architektury i kulturoznawców, zajmujących się okresem końca XIX w. lub okresem międzywojennym. Celem konferencji jest konfrontacja wyników badań nad różnymi aspektami rozwoju miast w obu tych okresach oraz wspólna dyskusja badaczy zajmujących się tymi dwoma, w dużym stopniu różnymi epokami. Konferencja odbędzie się w dniach 45 czerwca 2020 r. w Gdyni w Muzeum Marynarki Wojennej. Propozycje referatów (maks. 1 strona druku wraz z krótkim CV) prosimy wysyłać do 1 marca 2020 r. na adres archwmiescie@ihpan.edu.pl. Decyzje zostaną ogłoszone do połowy kwietnia. Nie przewiduje się opłaty konferencyjnej. Referaty, po przejściu stosownych procedur recenzyjnych, wejdą do planowanej monografii na temat przemian i trwania idei i uwarunkowań w historii miast XIX i XX w.

Językami konferencji są:

Język polski i angielski

Organizatorami konferencji są:

Muzeum Miasta Gdyni

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni

Komitet organizacyjny:

dr Aleksander Łupienko

dr hab. Jacek Friedrich

Rada Naukowa konferencji:

dr hab. Jacek Friedrich

dr hab., prof. TU Berlin Rafał Makała

prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska

prof. dr hab. Jacek Purchla

prof. dr hab. Krzysztof Stefański

dr hab., prof. UWr. Agnieszka Zabłocka-Kos